تحلیل کوتاه مدتی؛ سرنوشت بازار بعد از حمله فروشندگان به حمایت 3 هفته ای
احیا زعفران با اهرم دلار؟
بررسی 4 تحلیل درباره افت روز شنبه و تجویزهای آنها برای ادامه مسیر بازار
شاید اگر افتِ دیروزِ بازار گواهی سپرده زعفران، در ادامه ریزش های هفته سوم و چهارم مرداد یا اواخر آبان رخ می داد، قابلیت تفسیر و تحلیل بیشتری داشت. در آن صورت می شد به راحتی از دست رفتن پایدار کاانال 9 و ورود به کانال 8 و نوسان در نزدیکی کف ثبت شده در آبان گذشته را تجویز کرد. تحلیل ماجرا هم انتظاراتِ خودمحقق کننده (self-fulfilling expectations)، رفتار رمه ای و نبود عاملی قوی برای پیشگیری از محقق شدنِ این انتظارات (فارغ از اینکه انتظارات بر مبنایی درست ایجاد شده باشند یا غلط) بود. اما ریزش دیروز بازار در حالیکه یک حمایت قوی در نیمه پایینی کانال 9 شکل گرفته است، بازار نقد نسبت به رکود شدید مردادماه، بهبود یافته و نرخ ارز هم رو به رشد است، عجیب است. تحلیل های بدبینانه مبنی بر نرخ سازی، جهت دهی به بازار توسط پول های درشت و …. وجود داردکه به آن کاری نداریم. بلکه در ادامه 4 تحلیل موجود که مبتنی بر شواهد است را مرور خواهیم کرد. فارغ از علتِ افت دیروزِ بازار آنچه مهم است اینکه حمایتِ مرز کانال 9 را باید از دست رفته بدانیم و منتظرِ یک افت 6 درصدی تا نیمه کانال 8 ( و پایداری قیمت در آن) باشیم یا اینکه بازار احیا شده و با دلار رشد خواهد کرد؟ در پاسخ به این سوال نیز، اگر نیمه دوم مرداد یا اواخر آبان بود، با صراحت گزینه اول را انتخاب می کردیم اما اکنون دلایلی وجود دارد که می تواند مانع از آن شود. در ادامه توضیح می دهیم.
چرا بازار سقوط کرد؟
واقعیت این است که بازار بیش از 3 هفته (از هفته پایانی مرداد) در نیمه پایینی کانال 9 با قدرت حمایت می شد. اما دیروز فروشندگان حمله سختی به این سطح داشتند. درباره علت آن، فارغ از فرضیات بدبینانه، برخی سناریوهای منطقی هم در خصوص علت افت بازار وجود دارد، از جمله:
اول؛ نومیدی زودهنگام از واکنش بازار ارز:
یک تحلیل منطقی ان است که بازار انتظارات بیشتری در خصوص تحولات سیاسی و رشد نرخ ارز داشته است. مثلا انتظاراتی وجود داشته که با برداشتن گام سوم، واکنش ها علیه کشورمان تشدید و نرخ ارز هم باشتاب صعودی شود. اما محقق نشدن این موضوع (در روز پنج شنبه گذشته) باعث از دست رفتنِ امیدها برای رشد بازار شده و فشار فروش را افزایش داده است. در این رابطه:
- این موضوع درباره افت روز پنج شنبه بازار آتی و افت صبح شنبه صحیح است. اما تشدید فروش در عصر شنبه با ای چهارچوب قابل تفسیر نیست. چرا که با توضیحات سازمان انرژی هسته ای، ابعاد گام سوم به مرور روشن تر شد، واکنش ها آغاز و نرخ ارز مطابق پیش بینی (در پیشنگر شهریور) به نرمی شروع به رشد کرد. (انتظار تحلیلی ما رشد جهشی نرخ ارز نبوده و نیست اما ممکن است بازار چنین انتظاری داشته است).
- در کنار انتظار رشد نرخ ارز، انتظار برای توافق 15 میلیارد دلاری با فرانسه و افت نرخ ارز هم وجود داشت. این موضوع فرضیه فوق را تضعیف می کند.
- اگر موضوع بالا، دلیل افت دیروز بازار باشد، طبیعتا نباید منتظرِ تدام ریزش و ثبات قیمت ها در کانال 8 باشیم. حتی ممکن است در ادامه جو منفی دیروز، امروز بازار منفی شروع شود اما روند نرخ ارز و تغییر تصورات از بازار ارز، می تواند بازار را احیا کند.
دوم؛ فشار بازارهای موازی
یک فرضیه دیگر، بهبود مجدد چشم انداز بورس و رشد ادامه دار آن، این بار بر مبنای شرکت های بزرگ است. موضوعی که از بهبود در بازارهای جهانی و تلطیف فضا بین آمریکا و چین آب می خورد. این موضوع می تواند باعث تشویق به فروش در گواهی سپرده و سرمایه گذاری در سهام شود.
ممکن است این فرضیه، مقداری از ماجرای دیروز را توضیح دهد اما نه همه آن را. چرا که رشد بازار سرمایه، پیشتر هم بوده و دفعه ای رخ نداده است.
تضعیف حمایت حقوقی
دیروز هم حقوقی در ابتدا از بازار حمایت کرد اما با تداوم فروش، ظاهرا تمایلی به این موضوع وجود نداشت و یا توان حمایت او از بین رفته بود. با توجه به افزایش قابل توجه خرید حقوقی (مخصوصا مربوط به انباردار) در گواهی سپرده در چند هفته اخیر، اینکه در بازار یک شنبه، حقوقی چگونه حمایت کند نیز مهم است. ممکن است بعد از یک افت در قیمت های پایین تر شروع به حمایت کند تا هم قدرت فشار فروش کاسته شود و هم خودش سود ببرد.
هیجانات و شایعات
همواره باید ضریبی هم به شایعات و هیجانات و رفتارهای رمه ای داد. این موضوعات قابل تحلیل نیستند و در ساختارهای پیچیده شکل می گیرند و نهایتا بر تصمیمات اهالی بازار اثر می گذارند. چاره ای جز این نیست که این مسائل را به عنوان عامل ریسک بازار قلمداد کنیم. ریسک یعنی نوسانات مثبت و منفی پیش بینی نشده! هیجانات ممکن است در مسیر رشد ایجاد شوند و یا افت.
بازار به کدام سو خواهد رفت؛ احیا یا ثبات در کانال 8
پاسخ این سوال در قالب تشریح فرضیات فوق ارائه شد. اما به عنوان جمع بندی و بیان اهم نکات، ذکر این نکته ضروری است که روند نرخ ارز تعیین کننده خواهد بود. قیمت ها در مرز یک حمایت مهم است و این موضوع می تواند خریدارانِ ریسک پذیر را تحریک کند. اما نکته مهمتر، روند نرخ ارز است. در صورتیکه طبق تحلیل نرخ ارز حداقل تا تعادل پیشین خود در محدوده 11.8 تا 12 (در معاملات امروز) رشد کند، می توان انتظار واکنش بازار زعفران به این رشد را داشت. مگر آنکه بی توجهیِ عصر دیروز را نه یک اتفاق (در اثر ناتوانی خریداران در غلبه بر فشار فروش ایجادشده از صبح) بلکه یک پدیده بدانیم که امروز هم ادامه خواهد یافت. موضوعی که کمی بعید است.
