زعفران افغانستان باکیفیت ترین زعفران دنیا نیست!
رسانه های ایرانی در خدمت بازی تجاری افغانستان
خبر اتحادیه زعفران کاران افغانستان، دست به دست در خبرگزاری های ایرانی می چرخد با تیتر زعفران افغانستان باکیفیت ترین زعفران دنیا! . ماجرا از این قرار است که گوینده “بشیر احمد رشیدی، رئیس اتحادیه زعفرانکاران افغانستان” درباره این موضوع گفته است:” زعفران افغانستان پس از ارزیابی در بلژیک به عنوان با کیفیت ترین زعفران جهان شناخته شد و خوشبختانه در روند توسعه زعفران و کیفیت آن در حال رشد هستیم”. (منبع: کالاخبر)
سوال این است که کدام زعفران افغانستان؟ مگر همه زعفرا های افغانستان باکیفیت است؟ آیا آزمایشگاه بلژیکی یک مرجع بیطرف است؟ آیا نمونه های کافی از زعفران مناطق مختلف افغانستان و ایران و هند تهیه کرده است و در شرایط برابر ارزیابی کرده است؟ آیا اصلا از ایران برای شرکت در یک ارزیابی منصفانه دعوت شده است؟
در واقع اینکه کدام زعفران، بهترین زعفران جهان است، اصلا قابل تعیین نیست. مگر اینکه یک نهاد منصف اقدام به نمونه گیری زعفران از مناطق مختلف تولیدی (شهرهای مختلف ایران، افغانستان، هند و …) کرده و این کار را طبق اصول اماری انجام دهد. ضمنا فرآیند برداشت و فراوری یکسانی نیز در همه این مناطق اعمال کند. سپس آزمون ها را انجام داده و بگوید که زعفران فلان منطقه از نظر رنگ، یا عطر یا درشتی قلم بهتر است. اینکه به صورت کلی و بدون جزئیات بگوییم زعفران ایران یا افغانستان یا هند بهترین زعفران دنیاست، اصلا ممکن نیست.
لذا واضح است که خبر منتشرشده مربوط به یک ارزیابی معمولی است که کیفیت زعفران افغانستان را تایید کرده است. اما اینکه این ارزیابی، گواه بر بهتر بودن زعفران این کشور از زعفران تولیدی در همه نقاط جهان (حتی اسپانیا و یونان قائنات و ….) باشد به هیچ وجه منطقی نیست.
اما مسئول افغانستانی با زیرکی این موضوع را بازنمایی رسانه ای کرده است و رسانه ها هم – حتی رسانه های ایرانی- با قدرت ان را پوشش خبری می دهند. لذا این بازی رسانه ای است و بحث از کیفیت واقعی آزمون شده نیست. حواسمان به این بازی رسانه ای باشد که گاهی، خبرها و رسانه ها و بازنمایی واقعیت ها، از خود واقعیت ها مهمتر می شوند!
گفتنی است در این رابطه، اسفندماه 97، رضادوست عضو هیئت‌علمی پژوهشکده گیاهان دارویی دانشگاه شهید بهشتی با اشاره به ایجاد روش های جدید سنجش کیفیت زعفران گفته بود: ما به عنوان تنها تولید کننده عمده زعفران دنیا باید به جهان نشان دهیم که مقالاتی که می‌گویند زعفران اسپانیا یا افغانستان بهتر است صحیح نیست.
