دنیای زعفران- خراسان رضوی که تا پیش‌ازاین تولیدکننده بیش از ۳۰۰ تن زعفران در سال بود حالا به دلیل تغییر شرایط اقلیمی با کاهش ۵۰ درصدی روبروست و تولیدات مزارع آن از ۱۵۰ تن تجاوز نمی‌کند.
گروه استان‌ها: از مجموع ۱۲۱ هزار هکتار سطح زیر کشت زعفران در کشور، میزان ۹۱ هزار هکتار در حدود ۷۶ درصد متعلق به خراسان رضوی است.
تغییرات شرایط اقلیمی و همچنین کاهش قیمت این محصول در طی چند سال گذشته موجب شد تا کشاورزان کمتری برای کشت این گیاه پا پیش بگذارند.
از سال گذشته و در کنار عواملی مانند کاهش سطح زیر کشت زعفران، وقوع تغییرات اقلیمی و خشکسالی نیز موجب افت چشمگیر برداشت محصول زعفران تا ۵۰ درصد و کاهش عرضه محصول به بازار شد که افزایش چشمگیر قیمت محصول و شادی هرچند با تأخیر چندساله زعفران کاران را در پی داشت.
اگرچه امسال نیز کارشناسان پیش‌بینی می‌کنند به دلیل عواملی چون تأثیرات خشکسالی، دمای بالای هوا و عدم رسیدگی زعفران کاران به زمین‌ها به دلیل نبود رغبت ناشی از پایین بودن قیمت محصول، میزان تولید زعفران کاهش یابد اما ظاهرا اوضاع نسبت به پارسال بهتر است.
کاهش ۵۰ درصدی تولید زعفران
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی اظهار می‌کند: کل میزان تولید زعفران کشور در شرایط عادی حدود ۴۰۰ تن است که از این میزان حدود ۳۰۰ تن در خراسان رضوی تولید می‌شود.
غلامحسین ساربان بابیان اینکه دلایل بسیاری ازجمله خشکسالی در طی چند سال گذشته بر روی تولید در این استان تأثیر گذاشته است بیان می‌کند: در این استان ۸۰ درصد زعفران تولیدی در کل کشور برداشت می‌شود است که ارزش‌افزوده بالایی برای بخش کشاورزی به همراه دارد.
وی بابیان اینکه سال گذشته متأسفانه سطح زیر کشت این محصول در این استان با ۵۰ درصد کاهش همراه بود به بازار می گوید: امسال هم به دلیل خشکسالی و کمبود بارش و از طرفی گرمای فروردین‌ماه و آسیب به پیازها لذا با کاهش برداشت روبرو بوده و هنوز ظرفیت برداشت به سالهای قبل نرسیده است.
این کارشناس کشاورزی بابیان اینکه هم‌اکنون از ۱۲۱ هزار هکتار کشتزار زعفران در کشور، ۹۱ هزار هکتار؛ یعنی رقمی برابر ۷۶ درصد مجموع سطح زیر کشت آن، متعلق به خراسان رضوی است ادامه می‌دهد: متاسفانه در پاییز پارسال کل بارندگی استان ۱۲.۲ میلی‌متر بود که در زمان استقرار زعفران هیچ بارندگی نداشتیم که این شرایط مشکلات جدی برای این محصول پیش آورد.
وی اذعان می‌کند: بارندگی در بهمن‌ماه نیز کم بود که در دی و اسفندماه بهتر شد و به ۹۴ میلی‌متر رسید اما در فروردین‌ماه امسال شاهد گرمای هوا و کاهش ۶۰ درصدی بارندگی‌ها بودیم.
ساربان بابیان اینکه تاکنون نیمی از مزارع استان و به میزان ۷۵ تن برداشت‌شده است بیان می‌کند: محصول زعفران به‌شدت تحت تأثیر شرایط اقلیمی به‌ویژه دمای هوا و بارندگی است و در سال زراعی اخیر با کاهش ۶۰ درصدی بارندگی در فروردین امسال بخش زیادی از مزارع زعفران آسیب دید و بارندگی‌های بعدی نیز دیگر در رشد گیاه تأثیر مثبتی ایجاد نکرد.
خرید تضمینی دولت
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی بابیان اینکه این کاهش تولید البته مانند سال گذشته منجر به افزایش قیمت زعفران می‌شود ادامه می‌دهد: در حال حاضر کف قیمت برای خریداری و فروش محصول توسط شورای سیاستگذاری به میزان ۴۱ میلیون و ۳۵۰ هزار تومان تبرای نگین زعفران تعیین‌شده است و لذا در صورتی که قیمت بازار کمتر از این مقدار باشد سازمان تعاون روستایی آماده خرید این محصول به صورت تضمینی از کشاورزان است.
ساربان بابیان اینکه کاهش قیمت و نبود صرفه اقتصادی در طی سال های گذشته بر روند کشت و کار این محصول تاثیر گذار بوده است اظهار می‌کند: : این افزایش قیمت زعفران به‌تنهایی انگیزه خوبی برای کشاورزان محسوب می‌شود تا در سالهای آینده شاهد افزایش رغبت زعفران کاران برای کشت و تولید آن باشیم.
وی یادآور می‌شود: سال گذشته قیمت زعفران از نرخ تضمینی شورای سیاستگذاری فراتر رفت لذا این موضوع موجب دلگرمی بسیاری از زعفران کاران شد به گونه ای که هیچ یک از تولیدکنندگان در سال گذشته حاضر به فروش محصول خود با نرخ تضمینی به تعاون روستایی نشدند.
وی توصیه می‌کند: زعفران به‌شدت تحت تاثیر اقلیم است و طی چند سال اخیر عملکرد زعفران متاثر از کاهش میزان بارندگی و افزایش درجه حرارت بوده است لذا کشاورزان باید از کشت زعفران در اقلیم‌های گرم و خشک به‌ویژه آبیاری زمین‌های زراعی زعفران به وسیله تانکر بپرهیزند.
پیش‌بینی قیمت زعفران
قیمت زعفران در سال گذشته به دلیل کاهش تولید و همچنین جو روانی حاصل از افزایش رقم خرید زعفران، جهش ناگهانی داشت که این رشد گرچه به سود کشاورز زعفران کار بود اما بازارهای جهانی که سال‌ها زعفران را کیلویی زیر یک هزار دلار می‌خریدند ناگهان باقیمت چند برابر گذشته مواجه شدند.
قیمت ابتدایی خرید حمایتی زعفران در سال گذشته برای هر کیلو زعفران نگین ۲۰ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان تعیین شد اما کاهش تولید موجب شد تا قیمت زعفران به کیلویی ۴۷ میلیون تومان برسد و لذا هیچ‌یک از کشاورزان حاضر به فروش محصول خود به دولت نشدند.
در همین حال نائب رئیس شورای ملی زعفران اظهار کرد: اگرچه قیمت زعفران سوپر نگین توسط سازمان جهاد کشاورزی به میزان هر کیلو ۴۱ میلیون و ۳۵۰ هزار تومان اعلام‌شده است اما تا پایان فصل برداشت باید برای قیمت نهایی منتظر ماند.
غلامرضا میری در پاسخ به سؤال مبنی بر اینکه امسال چه قیمتی را برای هر کیلو زعفران در بازار پیش‌بینی می‌کنید اظهار کرد: قیمت زعفران سوپر نگین را جهاد کشاورزی اعلام کرده است که آن قیمت پایه است و با این نرخ از کشاورز خریداری می‌شود و هر کیلو آن ۴۱ میلیون و ۳۵۰ هزار تومان است اما هنوز بقیه نرخ‌های دیگر را اعلام نکرده‌اند.اگرچه قیمت زعفران سوپر نگین توسط سازمان جهاد کشاورزی به میزان هر کیلو ۴۱ میلیون و ۳۵۰ هزار تومان اعلام‌شده است اما تا پایان فصل برداشت باید برای قیمت نهایی منتظر ماند.
وی اظهار کرد: به اعتقاد من اگر بخواهیم قیمت زعفران را برآوردی کارشناسی داشته باشیم، باید صبر کنیم تا محصول جمع‌آوری شود.
میری بیان کرد: باید در این راستا ببینیم چقدر محصول داریم و بر اساس آن‌که چقدر محصول داریم و همچنین صادرات و مصرف داخلی‌مان چقدر است قیمت را برآورد نماییم و لذا آن زمان بر اساس این مبنا می‌توانیم قیمت‌گذاری را اعلام کنیم.
نائب رئیس شورای ملی زعفران ابراز کرد: در حال حاضر برداشت زعفران شروع‌شده و تا پایان آذرماه ادامه خواهد داشت و تا هنگامی‌که رقم دقیقی از محصول نداشته باشیم، نمی‌توان نرخ‌گذاری درستی را انجام داد.
وی یادآور شد: اگر میزان تولیدمان از سال گذشته بیشتر باشد یا کمتر باشد نرخ‌گذاری به‌طورقطع متفاوت خواهد بود.
رئیس اتحادیه صادرکنندگان زعفران خراسان رضوی اذعان کرد: افزایش قیمت زعفران به میزان عرضه و تقاضا در بازار بستگی دارد و ۹۰ درصد زعفران تولیدی صادراتی است.
وی افزود: میزان صادرات زعفران در سال گذشته ۲۸۶ تن بوده و صادرات زعفران در ۵ ماه نخست سال جاری نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۵۰ درصد کاهش‌یافته است.
میری با اشاره به قیمت خرید حمایتی زعفران در سال گذشته خاطرنشان کرد: قیمت ابتدایی خرید حمایتی زعفران در سال گذشته برای هر کیلو زعفران نگین ۲۰ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان تعیین شد که در ادامه به دلیل کاهش تولید زعفران به ۴۷ میلیون تومان نیز رسید.
1 دیدگاه