بزرگنمایی 4 خبر بد و غلبه هیجان فروش؛ چه کسانی سود می برند؟

4 خبری که بزرگنمایی انها و بدفهمی از آن، هیجان فروش کاذب ایجاد کرده است

برخورد مجدد قیمت ها به سطح هفته چهارم تیرماه بعد از 2 هفته

فروش نگین بورسی به قیمت نگین درجه 2 در بازار نقد، چرا؟!

قیمت ها (منظور گواهی سپرده و قیمت ذاتی آتی است) درست بعد از دو هفته، دوباره به کمترین قیمت تاریخی خود (در هر 4 نماد نگین در گواهی) رسیده است (قیمت ها در 25 و 26 تیر هم به همین سطح رسیده بود). در این سطح از قیمت ها، چنانچه شما خرید کنید و محصول را از انبار تحویل بگیرید و در بازار بفروشید ( و در صورتیکه حتی در بازار با قیمت نگین درجه 2 ارزیابی و خریداری شود)، ضرر نمی کنید. بماند که محصول بورسی به خاطر اینکه یک مرحله آزمون شده و همچنین در شرایط بهتری نگهداری  شده است، باید اندکی هم گرانتر باشد. و اینکه محصولات بورسی عمدتا بین نگین 2 و نگین 1 ارزیابی می شوند و نگین 2 کف است! این رفتار در صورتی موجه است که  قائل به تداوم شرایط فعلی، تشدید رکود، توقف صادرات و نهایتا روند نزولی سنگین در بازار نقد باشیم(چیزی که برخی از ان می ترسند اما احتمال وقوع زیادی ندارد؛ درباره سناریوهای مختلف به پیشنگر مراجعه کنید).

اما چه شده است که بعد از حدود دو هفته نوسان و کم تحرکی در بازار ( که با توجه به رخوت بازار نقد و ثبات نرخ ارز، طبیعی و قابل پیش بینی بود)، محدوده بالاتر از کف ایجادشده در هفته چهارم تیر از دست رفت و قیمت ها به همان سطح افول کرد؟ نرخ ارز هم در محدوده 11950 قرار دارد که از ان موقع بالاتر است. آن موقع، نه تنها، بازار مقاومت خوبی نشان داد بلکه در روز چهارشنبه به افت موقت دلار تا 11200 هم واکنش نشان نداد و باثبات ماند.  

چرا، امروز، چهارشنبه 9 مرداد، یکباره هیجان فروش غلبه کرد و قیمت ها به کف قبلی (چنانچه قبلا بارها گفته ایم، قیمتِ تابلو آتی مدنظر نیست چرا که این قیمت ها در طول زمان و با وجود ثبات بازار و ارزش ذاتی، ارزش زمانی خود را از دست می دهند و افت میکنند) افول کرد؟ به نظر می رسد، باید پاسخ را در چند خط خبری-تحلیلی دنبال کرد که بدفهمی، وارونه نمایی و بعضا بزرگنمایی آن در فضای مجازی، این شرایط را برای بازار فراهم کرده است. در ادامه 4 مورد را مرور میکنیم و بدفهمی ها و وارونه نمایی های شکل گرفته را تشریح می کنیم:

1. خبر کشت 30 هزار هکتاری زعفران به عنوان مکمل طرح انتقال آب از دریای عمان. توضیح: این طرح هنوز نهایی نشده است و به شرط تایید نهایی و شروع به اجرای آن، 5 سال زمان می برد. بازار از الان نگران افزایش تولید در 5 سال آتی است؟
2. افزایش 100 تنی تولید در سال جاری: متاسفانه برخی مسئولین صنفی زعفران که شماره هایشان هم دست رسانه ها افتاده و مدام مصاحبه می کنند، بدون هیچ مبنایی، از رشد قابل توجه تولید زعفران در سال جاری خبر می دهند! می گویند تولید زعفران از 400 به 500 تن می رسد!!! اولا تولید 400 تنی سال گذشته را از کجا آوردید؟ وزارت فخیمه جهاد کشاورزی، صرفا آمار سال 96 را منتشر کرده است؛ حدود 370 تن! ثانیا چرا 500 تن؟ بر چه مبنایی؟ چرا 480 نه و 520 نه؟ معمولا افزایش بارندگی را دلیل می آورند؟ ببخشید مگر زعفران زیره یا هندوانه دیم است که با افزایش بارندگی شدیدا رشد کند؟ اگرچه از جوانبی اوضاع بهتر شده است اما برخی نیز نگران اند که به خاطر افزایش رطوبت و بارندگی در فصل خواب زعفران، پیاز این محصول چندساله در خاک، فاسد شود. البته نه ما و نه این عزیزان که به راحتی از جهش تولید خبر می دهند، کار آماری و پیمایشی درباره “حجم” اثرات این پدیده ها نکرده ایم؛ نه درباره اثرات مثبت و نه منفی. لذا پیش بینی بر اساس برخی شنیده ها و گفته ها، کاری گمراه کننده است. ضمن اینکه، رشد 10 تا 15 درصدی تولید زعفران در سال، همیشه بوده و هیچگاه این میزان رشد قیمت ها را تحت تاثیر جدی قرار نداده است. مخصوصا الان که با افت قیمت دلاری زعفران به هزار دلار و کمتر، تقاضای جهانی نیز تحریک شده است. ( قبلا به تفصیل درباره اثرات سیل و بارندگی بر زعفران بحث کرده ایم (اینجا؛ اثرات سیاه و سپید سیل و بارش بر زعفران) )
3. نزدیک شدن به سررسید: برخی وضعیت آبان ماه گذشته و افت شدید قیمت زعفران در بورس را مثال می زنند و می گویند زعفران قدرت افت شدید را دارد. در این رابطه: اولا هنوز 4 ماه تا سررسید گواهی ها (در 30 آبان) مانده است. خیلی زود است که حرف از سررسید و آمدن زعفران نو و کهنه شدن محصولات فعلی بزنیم. ثانیا بعید است که بازار دو بار از یک سوراخ گزیده شود. ثالثا حواس اهالی بازار نقد جمع است. همان موقع برخی از اهالی بازار سنتی از ما خواستند که در آن قیمت های رویایی، برایشان خرید کنیم. الان بسیاری از انها کد بورسی دارند!
4. باز هم موضوع “عدم مداخله”: نهایتا هم موضوع نخ نمای عدم مداخله جهاد کشاورزی و تعاون روستایی در سال 97 را مطرح می کنند که بارها توضیح داده ایم (اینجا). این عزیزان از اسفند گذشته این حرف ها را تحویل می دادند. دیدیم که قیمت ها در اردیبهشت رشد کرد و هم اکنون نیز از آن موقع (در بازار نقد و نه بورس) بالاتر است.  جوابی که بارها داده ایم این است: تعاون روستایی بعد از خرید محصول در فصل برداشت، آن را منهدم نکرد! در دریا هم نریخت! بلکه به مرور بازار تزریق کرد. حالا امسال همان محصول از طریق خود کشاورزان و ایستگاه داران و دلالان به بازار عرضه می شود. فرقی می کند؟

جمع بندی و تذکر پایانی:

توضیحات بالا به معنی انکار برخی واقعیات نیست. مثلا اینکه وضع بازار خوب نیست و راکد است یا صادرات افت کرده است و برخی خرید را متوقف کرده اند. یا اینکه ممکن است امسال تولید رشد کند. بحث بر سر بزرگنمایی یا وارونه نمایی واقعیات است. موضوعی که بسیاری فعالان بورسی ناآشنا به زعفران را واداشته تا دارایی خود را با ضرر بفروشند. متاسفانه بازار به نوسان علاقه دارد و گاهی این شبهه ایجاد می شود که برخی در حال ایجاد نوسان برای کسب منفعت هستند. به هر حال، دنیای زعفران، وظیفه خود می داند که در حد نفوذ، توان و اطلاع خود از واقعیات، روشنگری و شفاف سازی کند.  ولو اینکه به خاطر ارائه تحلیل هایی مخالف جهت بازار، موردانتقاد قرار بگیریم (البته شاید برای کسانی که در بورس معاملات کوتاه مدتی انجام می دهند، همراهی با جهت بازار ضروری باشد، اما ما درباره کلیت بازار و البته در “افق زمانی میان مدت” بحث می کنیم. برای ملاحظه تحلیل ما و چشم انداز میان مدتی بازار به پیشنگر مرداد (اینجا) بروید).