یک راهکار ساده برای حل مسئله قاچاق پیاز زعفران
برندسازی و ایجاد مزیت نسبی
در حالیکه برخی به راهکارهای پلیسی برای حل مسئله قاچاق پیاز زعفران معتقدند و طی سال های اخیر، دوره های شناسایی و آموزش در مرزها و … برگزار کرده اند، رئیس شورای ملی زعفران در پایان تصریح کرد: اگر همانند سایر کشورها اقدام به برندسازی و ایجاد مزیت نسبی برای زعفران تولیدی خود در دنیا کنیم، دیگر نگران قاچاق پیاز زعفران و افزایش سطح زیرکشت در سایر کشورها نیستیم. در ادامه نظر سه فعال بازار زعفران در این خصوص و همچنین معاون وزیر جهاد کشاورزی را با هم می خوانیم.
به نظر می رسد با این کار، موضوع قاچاق دیگر مسئله و معضل نخواهد بود. بلکه می توان از آن تحت عنوان صادرات پیاز زعفران به کشورهای همسایه، استفاده کرد. متاسفانه، مسئله قاچاق پیاز زعفران، به خاطر برخی بررسی ها و آسیب شناسی های غلط مطرح شده است و اکنون به سوژه مصاحبه برخی فعالان رسانه ای تبدیل شده است.
معاون امور باغبانی وزارت جهاد کشاورزی، در سومین جلسه کمیته فنی زعفران، با بیان اینکه سال گذشته به منظور جلوگیری از قاچاق پیاز زعفران برنامه آموزشی برای مرزبانان جهت شناسایی پیاز زعفران برگزار شد، افزود: سازمان حفظ نباتات باید مزارع پاک را برای نقل و انتقالات داخل کشور شناسایی کند
قاچاق پیاز به معنی نابودی زعفران؟
علی حسینی، عضو شورای ملی زعفران در گفتوگو با خبرنگار گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان، با اشاره به اینکه قاچاق پیاز زعفران به معنای نابودی تولید این محصول استراتژیک است، اظهار کرد: اگرچه بارها نسبت به خروج پیاز زعفران به عنوان ذخایر ملی کشور تذکر دادهایم؛ اما همه ساله شاهد قاچاق این محصول از مرزهای کشور هستیم. وی افزود: با توجه به آنکه حیات بسیاری از کشاورزان در مناطق خشک و کم آب وابسته به تولید زعفران است، از این رو حفاظت و صیانت از پیاز زعفران امری ضروری به شمار میرود.
پیاز مازاد به سایر استان ها منتقل شود
حسینی با انتقاد از این مسئله که عزم جدی برای جلوگیری از قاچاق پیاز زعفران از مرزهای کشور وجود ندارد، بیان کرد: با وجود آنکه حفاظت و صیانت از قاچاق پیاز زعفران تنها در حد حرف و شعار است، بنابراین مدعیان حفاظت از نهادههای کشاورزی باید کاری کنند تا پیاز مازاد کشاورزان به صورت مدیریت شده در اختیار استانهایی که قابلیت کشت زعفران دارند، قرار گیرد. عضو شورای ملی زعفران ادامه داد: در حال حاضر کشاورزان پیاز مازاد خود را از زمین خارج کردهاند و به سبب نبود متولی خرید با قیمتهای ناچیز در اختیار دلالان قرار میدهند که این امر زمینه قاچاق پیاز زعفران از مرزهای کشور را فراهم کرده است. در حالیکه وزارت جهاد کشاورزی به عنوان متولی تولید با برنامه ریزی صحیح علاوه بر حفاظت از منابع ملی باید از سرگردانی کشاورزان در فروش پیاز مازاد جلوگیری و زمینه را برای اشتغالزایی در این بخش فراهم کند. وی تصریح کرد: زمانیکه پیاز زعفران به عنوان ذخایر ملی از دستمان خارج شود، در آیندهای نه چندان دور منابع از دستمان خارج میشود و به این ترتیب سایر کشورها با توسعه کشت زعفران جایگزین ما میشوند.
احتمل افزایش خروج پیاز زعفران همزمان با افزایش قیمت زعفران
غلامرضا میری، نایب رئیس شورای ملی زعفران در گفتوگو با خبرنگار گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان، نسبت به قاچاق پیاز زعفران از مرزهای کشور هشدار داد و گفت: طبق روال همه ساله، پیاز زعفران از خرداد تا پایان شهریورماه از مرزهای کشور قاچاق میشود که این امر زنگ خطری برای تولید این محصول استراتژیک در کشور به شمار میرود. وی افزود: با توجه به افزایش قیمت زعفران، احتمال خروج پیاز زعفران از کشورهای همسایه تشدید میشود. میری ادامه داد: وزارت جهاد کشاورزی به عنوان متولی امر باید تلاش کند تا پیاز زعفران به عنوان یک محصول ژنتیکی که منحصر به ایران است، از کشور خارج نشود تا آینده تولید این محصول استراتژیک در معرض خطر قرار نگیرد.
انتقاد از قیمت پایین پیاز زعفران
نایب رئیس شورای ملی زعفران با انتقاد از قیمت پایین پیاز زعفران در کشور بیان کرد: هم اکنون سایر کشورها هر کیلو پیاز زعفران را با نرخ ۲ یورو عرضه میکنند، در حالیکه کشور ما تناژی پیاز زعفران را با نرخ ۳ تا ۴ هزار تومان میفروشد. به گفته وی، قاچاق پیاز زعفران به کشورهای همسایه و توسعه سطح زیر کشت زعفران در افغانستان زنگ خطری برای تولید زعفران در کشور ما به شمار میرود، چرا که نیروی کار و زمین ارزان، فراوانی آب و حمایت سایر کشورها و سازمانها از افغانستان موجب شده تا ایران به عنوان بزرگترین تولید کننده و صادرکننده زعفران در بازارهای هدف حرفی برای گفتن نداشته باشد.
برندسازی تنها راه حل مقابله با تهدید قاچاق پیاز زعفران در دیگر کشورها
اما، احتشام، نظر معقول تری در خصوص این مسئله دارد. محسن احتشام، رئیس شورای ملی زعفران در گفتوگو با خبرنگار گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان، با اشاره به اینکه ایران بزرگترین تولیدکننده زعفران دنیا به شمار می رود، اظهار کرد: با توجه به آنکه ایران نتوانسته مزیت رقابتی برای زعفران تولیدی خود در دنیا ایجاد کند، از این رو این امر زنگ خطری به شمار میرود. وی افزود: اگرچه اظهارات مختلفی پیرامون قاچاق زعفران و نابودی تولید داخل مطرح است؛ اما اگر همانند اسپانیا با برندسازی و جایگاه سازی بتوانیم مزیت نسبی برای محصول تولیدی خود در بازار های هدف ایجاد کنیم، دیگر هیج زنگ خطری نمیتواند ما را به عنوان بزرگترین تولیدکننده طلای سرخ تهدید کند.
احتشام با اشاره به اینکه کشورهای مختلف دنیا در صدد توسعه کشت زعفران هستند، بیان کرد: با توجه به آنکه کشورهایی همچون چین و افغانستان به عرضه تولید زعفران ورود کردند، بنابراین با بازاریابی و برندسازی باید طلای سرخ ایرانی را ملکه اذهان مصرف کنندگان دنیا کنیم.
رئیس شورای ملی زعفران در پایان تصریح کرد: اگر همانند سایر کشورها اقدام به برندسازی و ایجاد مزیت نسبی برای زعفران تولیدی خود در دنیا کنیم، دیگر نگران قاچاق پیاز زعفران و افزایش سطح زیرکشت در سایر کشورها نیستیم و در غیر اینصورت کشورهای بیگانه زعفران تولیدی ما را به اسم خود در بازارهای جهانی عرضه میکنند و باید در آیندهای نه چندان دور با کشت زعفران خداحافظی کرد.
معاون امور باغبانی وزارت جهاد کشاورزی با بیان اینکه پیاز زعفران ارگانیک تولید میشود، گفت: پیشنهاد دادهایم تا فراکسیون زعفران در مجلس به دلیل حضور این محصول در چند استان تشکیل شود.