انواع زعفران به صورتهای مختلفی در بورس معامله می شود؛ سپرده کالایی، نقدی و آتی. هماکنون درباره زعفران نگین (سپرده شده در انبار زرین تربت حیدریه)، شرایطی مهیا شده است که قیمت محصول در بازار آتی و بازار سپرده کالایی تفاوت قابل توجهی دارد و میتواند در کوتاه مدت سود بالایی به معامله گران در دو بازار برساند.
آتی و سپرده کالایی چیست؟
ماجرا از این قرار است که هم اکنون (شنبه 3 شهریور) قیمت یک گرم زعفرانن نگین با نماد “زعفران9708نگين زرين(پ) (زعف9708پ05)” در بورس کالا برای خرید 80197 ریال است. طبق قواعد بازار سپرده کالایی، شما بعد از خرید محصول در این بازار (بورس) می توانید به انبارهای مربوطه مراجعه کرده و زعفران خود را تحویل بگیرید. برای مطالعه بیشتر در این رابطه به آدرس زیر در تارمای شرکت بورس کالای ایران بروید:
https://www.ime.co.ir/Gavahi-Seporde-Kalaee.html
اما در بازار آتی 0تحویل 20 شهریور 97) قیمت زعفران نگین 84109 ریال است. در قراردادهای آتی شما می توانید با سپرده کردن مقداری پول، چندین برابر معامله انجام دهید. یعنی میتواند با ثبت نام در این بازار زعفران را برای تحویل یا دریافت در 20 شهریور بفروشید یا بخرید. برای آشنایی با آتیها اینجا بروید:
https://www.ime.co.ir/Gharardad-Ati.html
فرآیند آربیتراژگری بین دو بازار
با توجه به اختلاف قیمت زعفران نگین در این دو بازار، یک کار ساده برای کسب سود وجود دارد:
- در بازار آتی قرارداد را بفروشید؛ یعنی تعهد بدهید مقداری زعفران را کیفیت مشخص را با قیمت امروز (84109 ریال به ازای هر گرم) در سررسید (20 شهریور 97) تحویل بدهید.
- در بازار سپرده کالایی، همین مقدار زعفران را به قیمت روز (80197 ریال به ازای هر گرم) بخرید.
- به مرور تا قبل از 20 شهریور زعفران خریداری شده را از انبار زرین تربت حیدریه تحویل بگیرید و تعهد فروش خود در 20 شهریور (قرارداد آتی) را انجام بدهید.
طی این فرآیند به ازای هر گرم، حدود 391 تومان معادل 4.8 درصد سود خواهید برد. البته هزینه های حملو نقل، انبار و تسویه قرارداد آتی را هم باید اضافه کنید که در صورت زیاد بودن میزان خرید شما، سهم بسیار کمی از سود خواهد داشت. ضمنا با معامله مناسب در طول روز، می تواند در قیمت های مناسب تری هم خرید و فروش خود را انجام داده و سود بیشتری کسب کنید.
ضمنا طبق قواعد، باید تا سررسید یعنی 20 شهریور قیمت در بازار آتی و سپرده کالایی به صفر نزدیک شود. چنانچه نمودار زیر نشان می دهد این فاصله از خردادماه امسال تاکنون به مرور کم شده است و احتمالا تا 15 روز ینده صفر خواهد شد. هم اکنون و تا 15 روز آینده اما اختلاف 5 درصدی فرصت سود حدودا 5 درصدی (با لحاظ وجه تضمین در بازار آتی در کنار هزینه خرید در بازار سپرده، این درصد اندکی متفاوت خواهد شد) در 15 روز یعنی حدود 10 درصد در یک ماه را فراهم کرده است.
این کار درست است؟!
شاید سوال ایجاد شود که آیا این کار، یعنی خرید در یک بازار و فروش در بازار دیگر و کسب منفعت از این فرآیند، کار درستی است؟ در پاسخ باید گفت که این کار از نظر قانونی و شرعی بلااشکال است چرا که دو قرارداد قانونی طبق عقد دو شرعی بیع (بیع نقد و معاملات آتی که تاییدیه کمیته فقهی بورس را دارد) انجام می شود. از نظر اقتصادی نیز به این کار (استفاده از اختلاف قیمت بین دو بازار) آربیتراژگری می گویند که به نوعی روغن کاری بین بازارهاست و باعق روان سازی معاملات و کشف قیمت واحد و یکنواخت سازی نرخ ها می شود؛ لذا مزیت هایی دارد.
