گلایه های کشاورزان از عملکرد انبار بورس زعفران در تربت حیدریه
ابهام در استاندارد ارزیابی و آسیب به زعفران در فرآید ارزیابی صدای کشاورزان را در آورد
تیرماه ۹۶ در حالی بورس زعفران تربت حیدریه از نوع سپرده کالایی و با هدف شفافیت در قیمت گذاری زعفران، حمایت از کشاورزان و البته کوتاه شدن دست دلالان سودجوی این بازار توسط یک شرکت خصوصی به عنوان یکی از قطب های اصلی تولید زعفران کشور در بورس کالای ایران پذیرفته شد که مشکلات بسیار زیادی بر سر راه کشاورزان این محصول قرار داشت.
به گزارش خراسان، زعفران کاران با استقبال زیاد از این اتفاق در ابتدا خوش بین به روزهای خوب آینده و حذف دلالان بودند. آن ها امیدوار بودند با کوتاه شدن دست دلالان از این بازار و فروش زعفران با قیمت واقعی در بورس، سود حاصل شده مستقیم در جیب کشاورزان قرار بگیرد. اما گلایه ها وانتقاد زعفران کاران از عملکرد چند ماه قبل بورس زعفران دراین شهر ابهاماتی در این خصوص ایجاد کرده است.
ابهام در تشخیص استاندارد زعفران
طبق اظهارات زعفران کاران تربت حیدریه از مشکلات جدی کشاورزان در شروع فعالیت بورس زعفران ، سلیقه ای عمل کردن کارشناس انبار بورس در تحویل گرفتن محصول زعفران کاران بود. ظاهرا در استاندارد مشخص شده از سوی بورس کالابرای محصول زعفران، ابهاماتی وجود دارد. مثلا در تعریف زعفران نگین این گونه بیان شده است که شکستگی این نوع باید در حد طبیعی باشد و از تعیین مقادیر کمی پرهیز شده است. واضح است که تعیین شاخصه این تعریف توسط کارشناس مربوطه، پاشنه آشیل این طرح است که تایید یا عدم تایید به تصمیم شخصی آن فرد کارشناس مربوط می شود.
در واقع سنجش کیفی زعفران با در نظر نگرفتن مقادیر عددی و کمی در استاندارد تعیین شده راهی برای بروز شبهه در ذهن کشاورزان درباره قبول یا رد محصول کشاورز توسط کارشناس انبار بورس زعفران خواهد شد.
آسیب رساندن به محصول در فرایند ارزیابی
مشکلات کشاورزان فقط به این موضوع ختم نمی شود. جهانشیری یکی از کشاورزان این منطقه به خراسان رضوی می گوید: در چند ماه اخیر اصطلاح جدیدی در بازار زعفران با نام “زعفران برگشتی بورس” باب شده است. او توضیح می دهد که روند تولید این نوع زعفران به این صورت است که کشاورزان بعد از تحویل زعفران تولیدی خود به بورس، دو روز بعد برای اطلاع از قبول یا رد محصول خود، پس از بررسی توسط کارشناس انبار بر اساس استاندارد با حجمی از زعفران آسیب دیده در روند آزمایش مواجه می شوند. یا به اصطلاح زعفران آن ها در این فرایند دچار شکستگی می شود که این اتفاق باعث افت قیمت حدود ۲۰ درصدی آن برای فروش در بازار خواهد شد البته اگر خریداری باشد. این کشاورز می گوید:گمان می رود که آسیب زدن به محصول کشاورزان در مرحله آزمایش، باید باعث ایجاد یک دلهره و ترس و ایجاد حس بی اعتمادی کشاورزان به بورس شود تا راه برای برخی افراد بازتر از پیش باشد.
خداحافظی از بورس و سلامی دوباره به دلالان
این موضوعات باعث می شود تا عده زیادی از کشاورزان ،عطای بورس را به لقایش ببخشند و ریسک تحویل زعفران نگین خود را به بورس از ترس آسیب دیدن محصول نپذیرند و با قیمتی پایین تر از ارزش اصلی محصول خود، حتی حدود 20 درصد کاهش، مجبور به فروش در بازار و در واقع دلالان شوند.یکی دیگراز زعفران کاران می گوید: در فرایند الک شدن زعفران برای آزمایش کیفی، محصول دچار شکستگی یا به اصطلاح نرم می شود و پس از رد شدن محصول، کشاورز با قیمتی حدود دو میلیون تومان کمتر از قیمت واقعی برای هر کیلو، مجبور به فروش در بازار زعفران است.
زعفران تان را پس بگیرید؛ ظرفیت نداریم!
مشکل دیگر کشاورزان از جایی شروع می شود که تلفن برخی از زعفران کاران پس از مدت ها که محصول خود را تحویل انبار بورس داده اند به صدا در می آید و نماینده انبار خبر از اتفاقی عجیب می دهد! خبرنگار خراسان رضوی در گفت وگو با نماینده تعدادی از این کشاورزان مطلع می شود که بورس از کشاورزان خواسته تا زعفران تحویلی خود را پس از ماه ها به دلیل پر شدن ظرفیت انبار بورس زعفران باز پس گیرند. عده ای از کشاورزان با وجود همین وضع در حال تحویل زعفران خود به انبار بورس بودند که ناگهان در روز ۲۲ دی ۹۷ اعلام می شود، زعفران تحویلی از تاریخ ۱۷ دی ماه به بعد به صورت امانی تحویل گرفته شده است و سپرده نخواهد شد.
هزینه 30 هزار تومانی انبارداری
جهانشیری کشاورز زعفران کار اذعان می دارد که مسئولان علت این تصمیم را پر شدن ظرفیت انبار اعلام کرده و در تماس تلفنی با کشاورزان از آن ها خواسته اند که زعفران خود را پس از گذشت یک ماه از تحویل به بورس، پس بگیرند! او می گوید: انبار بورس اعلام کرده است که اگر کشاورزی قصد بازپس گیری زعفران خود را ندارد؛ برای هر کیلو زعفران تحویلی خود به صورت امانت، مبلغ ۳۰ هزارتومان به عنوان هزینه انبار داری باید به شرکت خصوصی دارای انبار پرداخت کند. به نظر می رسد با این وضع کشاورزان هر روز در حال ضرر کردن هستند و باید هزینه انبار داری محصول خود را به بورس بدهند و جالب این که از سرنوشت فروش زعفران خود هم خبر دقیقی در دست ندارند. بر اساس شنیده ها مقدار زعفران برگشتی اعلام شده، بیش از نیم تن برآورد می شود.
توضیحات مسئول شرکت زرین درباره مشکلات کشاورزان
ناصری، مسئول اجرایی شرکت خصوصی نماینده بورس زعفران در گفت وگو با خراسان رضوی در توضیح این که سلیقه شخصی در ارزیابی کارشناس بورس هیچ نقشی ندارد و بررسی ها بر اساس استانداردهای مشخص بورس کالا انجام می شود، می گوید: استاندارد دقیق همراه با مقادیر مشخص شده در سایت بورس کالای ایران موجود بوده و کشاورزان به دلیل نداشتن مطالعه و اطلاع دقیق از استانداردها این شائبه برایشان پیش آمده است. وی آسیب دیدن محصول کشاورزان را در زمان ارزیابی تایید کرده و می گوید: شکستگی حاصل در زعفران ها در مرحله نمونه گیری طبیعی بوده و بر اساس مدل نمونه برداری اتفاق می افتد.
وی اضافه می کند: اگر کشاورزی متحمل ضرری پس از دریافت محصول خود در مرحله نمونه برداری می شود،مقصر خود اوست. وی اظهار می کند:کشاورز باید از این که زعفرانش رتبه نگین را دارد یا خیر اطلاع داشته باشدوقبل از تحویل به بورس محصولش را ارزیابی کند و مطمئن باشد که زعفران استاندارد لازم را دارد و بورس هیچ خسارتی به کشاورز پس از آسیب دیدن در مرحله آزمایش پرداخت نخواهد کرد. ناصری ادامه می دهد: کشاورز زعفران را به شرط نگین بودن آن تحویل می دهد و او باید بداند که آیا محصولش استاندارد بورس را دارد یا خیر؟
1 دیدگاه