آشنایی تفصیلی و تطبیقی با انواع زعفران

آشنایی تفصیلی و تطبیقی با انواع زعفران

با انواع زعفران در بازار و استاندارد آشنا شوید

حتما برای شما هم پیش آمده است که در مراجع اعلام نرخ زعفران به انواع  و نام هایی از زعفران برخورد کرده اید، اما منظور از آن و تفاوت انواع مختلف را به خوبی درک نکرده اید. واقعیت این است که صنعت زعفران در بسیاری از ابعاد خود از ابهام و عدم شفافیت رنج می برد؛ ابهاماتی که حتی در نامگذاری انواع زعفران نیز می توان ملاجظه کرد.سازمان ملی استاندارد ایران نیز چندین سال است، تلاش کرده است با استانداردسازی انواع و فرآیندهای زعفران این مشکل را برطرف کند. از جمله اقدامات سازمان تعریف زعفران و دسته بندی انواع گوناگون آن بوده است لکن این اقدام نیز به رفع ابهام از عناوین و نام های شایع منجر نشده است. چرا که در دسته بندی خود اصطلاحات و انواع رایج در بازار را موردعایت قرار نداده است! در یادداشت پیش رو نخست به تعریف زعفران و اجزای و انواع آن از منظر سازمان ملی استاندارد خواهیم پرداخت، سپس اصطلاحات و عناوین مورد استفاده ی بازاریان و زعفرانکاران را خواهیم کاوید و در نهایت رابطه ی میان این عناوین و نام ها را از نظر خواهیم گذراند.

اول. تعریف انواع زعفران از منظر سازمان ملی استاندارد ایران

سازمان ملی استاندارد ایران در  ویرایش پنجم سند شماره ی  1-259 بیش از هر سند دیگری به این موضوع پرداخته است.در واقع ، برای شناسایی زعفران از منظر استاندارد لزومأ باید بدین سند مراجعه نمود .به منظور شناسایی انواع زعفران در گام نخست باید به تعریف کلاله ، خامه و پرچم پرداخت. استاندارد این اندام را به ترتیب ذیل تعریف کرده است :

کلاله : عبارتست از قسمتی از مادگی که معمولأ دارای سه انشعاب به رنگ قرمز مخصوص به خود ، به شکل شیپور ، با لبه ی فوقانی دندانه دار به طول 20 الی 40 میلی متر بوده که در قسمت انتهایی به خامه متصل می باشد.

خامه : عبارتست از قسمتی از مادگی گل گیاه زعفران زراعی که کلاله را به تخمدان متصل می کند.

پرچم : عبارتست از اندام زاینده ی نرگل گیاه زعفران زراعی که زرد رنگ می باشد.

انواع زعفران از منظر استاندارد

سازمان استاندارد بدون توجه به عناوین و نام های شایع در میان کسبه و زعفرانکاران انواع زعفران را در سه دسته ی کلی قرار داده است :

الف : زعفران رشته ای : زعفران رشته اي عبارتست از كلاله همراه با قسمتي از خامه مادگي گل گياه زعفران زراعي که به روشهاي مختلف خشك شده است.

ب : زعفران رشته ای بریده : عبارتست از كلاله خشك شده از گل گياه زعفران زراعي كه خامه كاملا از آن جدا شده باشد.

ج : پودر زعفران : عبارتست از ذرات حاصل از سائيدن زعفران خشك شده ( رشته اي و رشته اي بريده ) بطوريكه اندازه ذرات آن يكنواخت باشد. اندازه این ذرات می تواند بر اساس توافق بین خریدار و فروشنده متفاوت باشد.

5 نوع زعفران از منظر استاندارد

سازمان استاندارد صرفأ به این تعاریف کلی اکتفا نکرده است و ویژگی های فیزیکی و شیمیایی انواع مختلف زعفران را نیز معین ساخته است. البته آشکار است که راست آزمایی این ویژگی ها جز از طریق آزمایشگاه هایی مجهز میسر نخواهد بود.در عین حال ، سازمان در این جدول ها گامی دیگر نیز در تقسیم انواع زعفران رو به جلو برداشته است و با تقسیم زعفران رشته ای به چهار گونه ی متفاوت به تقسیم عمومی پیشین اکتفا نکرده است. لکن دقت نظر در این جدول ها آشکار می سازد که سازمان نیز همچون بازاریان در تقسیم بندی اخیر خود در برخی از معیارهای تفکیک انواع زعفران  صلاح خویش را در آن دیده است که به ارایه ی ویژگی هایی نسبتأ عمومی و کلی بسنده نماید. به تعبیری دیگر ، سازمان اگرچه زعفران رشته ای را به چهار گونه ی متفاوت تقسیم نموده است لکن در قریب نود و پنج درصد (95) از معیارهای مورد نظر خویش برای آنها ویژگی هایی یکسان برشمرده است ؛ موضوعی که این تقسیم بندی را به اقدامی لغو و بیهوده مبدل ساخته است و کاربرد آنرا نیز به غایت مشکل ساخته است. در جدول پیش روی ، جدول شماره 1  ، می توانید این ویژگی ها را ملاحظه نمایید.

جدول شماره 1 :

در ادامه ویژگی های فیزیکی و شیمیایی پودر زعفران را نیز از نظر خواهیم گذراند. البته لازم به یادآوری است که پودر هرچند فراورده ای مستقل می باشد لکن ماهیتا کالایی متفاوت از زعفران رشته ای و رشته ای بریده نیست. در واقع ، پودر یکی از انواع زعفران رشته ای یا رشته ای بریده است که طی یک فرایند مجزا در یک قالب خاص روانه ی بازار می شود. به تعبیری دیگر ، پودر عبارتست از محصول فراوری شده ی یکی از انواع زعفران . نکته ای که عجیب به نظر می رسد آنست که سازمان در تعریف انواع پودر سخنی از رشته ی درجه 4 به میان نیاورده است ؛ موضوعی که عجیب به نظر می رسد خاصه آنگاه که به یاد آوریم که اتفاقأ در بسیاری از موارد پودر زعفران از رشته ی درجه 4 بدست می آید.

بخش دوم : تعریف انواع زعفران از منظر بازاریان ( کسبه ) و زعفرانکاران

امروزه در بازار تقسیم بندی های گوناگونی را از زعفران می توان یافت . بر اساس معیارهایی همچون منطقه ی کشت ، کیفیت کلاله و خامه ، عطر ، رنگ و… دسته بندی های متفاوتی از زعفران ارایه می شود ، دسته بندی هایی که گاه تا آستانه ی تناقض و یا تضاد پیش می روند . اساسأ یکی از مهمترین اسبابی که بازار زعفران را در ابهام فرو برده است عدم شفافیت در نامگذاری انواع مختلف زعفران می باشد. مادام که کنشگران صنعت زعفران از بیان نام ها و عناوین مشابهی همچون نگین سوپر ، شبه نگین ، پوشال قلمدار و… معانی متفاوتی را مراد می کنند سخن راندن از تحلیل پذیری و توسعه ی این صنعت رویایی دست نیافتنی خواهد بود. شاید آنچه استاندارد ملی را نیز به سوی وضع عناوینی جدید و عدم بکارگیری عناوین رایج در بازار سوق داده است همین باشد : ابهامی بی پایان در نامگذاری انواع زعفران در بازار.

در بازار ایران دسته بندی انواع زعفران بر اساس کیفیت کلاله و مقدار خامه ی همراه آن انجام می پذیرد. در رایج ترین تقسیم بندی موجود ، زعفران را به 3 دسته ی کلی تقسیم می نمایند و ذیل هر عنوان کلی، انواع دیگری را نیز جای می دهند. در ذیل این تقسیم بندی را شرح خواهیم داد :

زعفران دسته و سه ویژگی خاص ان

1. زعفران دسته :زعفران دسته رشته ی کامل زعفران را دربرمی گیرد و مشتمل است از کلاله و خامه. در دسته با توجه به اتصال خامه به کلاله واضح می باشد که رشته های کلاله از یکدیگر جدا نمی شوند. میزان خامه ی متصل به کلاله از بیش از 3 تا 5 میلی متر متغیر می باشد. در واقع ، قریب 30 درصدزعفران دسته به خامه تعلق دارد، درصدی که البته گاه از آن نیز فراتر می رود، و باقیمانده ی آن کلاله می باشد. زعفران رشته به سبب مقدار فراوان خامه ی متصل بدان نسبت به سایر انواع زعفران از قدرت رنگ دهی کمتری برخوردار می باشد. در ایران از دسته با نام های دیگری از قبیل زعفران رشته ای و دخترپیچ نیز یاد می کنند. البته پر آشکار می باشد که «زعفران رشته»  در معنای « زعفران دسته » متفاوت از« زعفران رشته » ی مورد نظر سازمان استاندارد می باشد و نباید آنها را یکسان پنداشت هرچند در مواردی میتوانند یکسان باشند. این گونه ی زعفران در خارج از ایران با نام های saffron bounch   و  saffron red and white  شناخته می شود. در برخی از مراجع از آن با عنوان مادر زعفران نام می برند؛ نامی که البته رواج چندانی ندارد. نکته ی جالب توجه آنست که برخلاف انواع دیگر زعفران ، تقسیم بندی زعفران دسته براساس کیفیت کلاله و مقدار خامه ی متصل بدان انجام نمی شود بلکه براساس مدل چینش رشته ها در کنار هم انجام می پذیرد : زعفران رشته ای یک سویه و زعفران رشته ای دوسویه. زعفران دسته از سه ویژگی متمایز نسبت به انواع دیگر برخوردار می باشد ؛ سه ویژگی که برای آن مشتریان و طرفدارانی خاص و ویژه به ارمغان آورده است. این سه ویژگی عبارتند از :

الف : امکان تولید جنس متقلبانه ی مشابه آن در مقایسه با انواع دیگر بسیار مشکل تر می باشد و شناسایی جنس تقلبی آن نیز به مراتب سهل تر می باشد.

ب :زعفران دسته همزمان کلاله و خامه را به صورت کامل دربرمی گیرد و این موضوع باعث شده است که دسته خواص متفاوت موجود در اجزای مختلف گل زعفران را پوشش دهد و به همراه داشته باشد. سرگل ، نگین و خامه به صورت کامل و انواع پوشال نیز تا مقدار زیادی هریک خواص ویژه ای را به همراه دارند ، حال آنکه دسته تمام خواص موجود در این سه مدل را همزمان دارا می باشد. لذا ، دسته از خاصیتی جامع برخوردار می باشد ، امری که در انواع دیگر زعفران نمی توان یافت.

ج : مقدار فراوان خامه ی موجود در دسته قیمت آن را نیز بسیار متعادل ساخته است و آنرا برای مصارف خانگی به گونه ای مجبوب مبدل کرده است.

شایان توجه می باشد که تولید زعفران دسته البته امر رایجی به شمار نمی رود و به مناطقی خاص محدود مانده است. شهرهایی را می توان یافت که تولید این مدل در آن نزدیک به صفر می باشد و جز برای مصارف خانگی تولید نمی شود.البته دشواری های یافتن بازار صادراتی را نیز باید بدان افزود.

زعفران پوشال؛ از قلمدار تا ضعیف

• زعفران پوشال : زعفران پوشال شامل کلاله به همراه 1 تا 3 میلی متر خامه می باشد. در این نوع از زعفران رشته های سه گانه ی کلاله از یکدیگر جدا نمی شوند و همچنان به یکدیگر متصل می باشند. به تعبیری ساده تر ، پوشال ، رشته ای سرخ یا قرمز رنگ است که انتهای آن اندکی سفید یا زرد رنگ می باشد. کاهش میزان خامه ی موجود در پوشال منجر بدان شده است که قدرت رنگ دهی آن در مقایسه با دسته بیشتر باشد ؛ هرچند همین مقدار اندک خامه نیز باعث کاهش توان رنگ دهی آن نسبت به انواع نگین شده است. علاوه بر این ، همین مقدار اندک خامه ی موجود در انواع پوشال شناسایی آن را در مقایسه ی با سرگل و انواع نگین سهل تر نموده است و تقلب در آن را نیز بسی مشکل تر. برخلاف دسته(که بر اساس نوع چینش تقسیم بندی می شد)، این گونه ی زعفران را براساس میزان خامه ی متصل بدان، کیفیت کلاله و درشتی و صافی آن به انواع مختلفی تقسیم کرده اند :

الف : پوشال قلمدار : در بین انواع پوشال باکیفیت ترین به شمار می رود. گاهی به ان پوشال مرغوب هم می گویند. این گونه دارای کلاله هایی ضخیم و صاف می باشد؛ کلاله هایی که همچنین فاقد فرخوردگی است. پوشال قلمدار در بین انواع پوشال کمترین مقدار خامه را داراست و همین موضوع باعث شده است که در مقایسه ی با آنها از قدرت رنگ دهی بیشتری برخوردار باشد.

ب : پوشال معمولی : پوشال معمولی ، همچنان که از نام آن پیداست ، دارای کلاله هایی معمولی است ؛ کلاله هایی که دارای مقداری فرخوردگی می باشد و همین موضوعات از زیبایی ظاهری آن نیز کاسته است. علاوه براین ، میزان خامه ی متصل بدان نسبت به پوشال قلمدار اندکی بیشتر می باشد و به همین سبب قدرت رنگ دهی آن نیز مقداری کمتر از پوشال قلمدار است

ج : پوشال ضعیف : این نوع پوشال بیش از انواع دیگر پوشال دارای خامه می باشد و همین امر آنرا به زعفران دسته نزدیک می سازد لکن مقدار خامه ی موجود در آن کماکان از زعفران دسته کمتر می باشد و همزمان ، رشته های آن نیز از کیفیت نازلی برخوردار است. 

تفاوت های نگین و شبه نگین

د: شبه نگین : در ابتدا لازم است بیان نماییم که ، شبه نگین بر خلاف نام خویش در دسته ی پوشال قرار می گیرد و نه در دسته ی نگین و این موضوع به یکی از دو سبب عمده ی ذیل است. نخست آنکه ، کلاله ها در شبه نگین اندکی فرخوردگی دارند و یا درشتی قلم آن به اندازه ای نیست که آنرا وارد گروه نگین سازد. هریک از این دو خصیصه می تواند زعفران را از گروه نگین خارج کرده و در گروه پوشال جای دهد. دوم آنکه ، میزان خامه ی موجود در شبه نگین به شکل فاحش و معناداری از میزان آن در انواع نگین بیشتر است. اگر میزان خامه ی موجود در انواع نگین 5/ . درصد می باشد ، میزان همین ماده در شبه نگین اما به حدود 5 درصد می رسد ؛ مقادیری که نشان دهنده ی تفاوت فاحش میان شبه نگین و انواع نگین است. در اینجا احتمالا به یکی از شباهت های شبه نگین و پوشال نیز پی برده اید : در واقع شبه نگین را می توان منتهی الیه انواع مرغوب پوشال قلمداد کرد. در شبه نگین ، خامه به حداقل خامه ی موجود در پوشال قلمدار کاهش می یابد و با آن برابر می شود.به عبارتی ، خامه ی موجود در پوشال قلمدار  5 تا 10 درصد این گونه را در برمیگیرد.در شبه نگین اما مقدار خامه به 5 درصد تنزل می یابد ؛ یعنی برابر با میزان خامه ی موجود در بهترین نوع پوشال مرغوب. پر واضح است که افزایش میزان خامه می تواند شبه نگین را به انواعی دیگر از خانواده ی پوشال وارد سازد. لازم به یادآوری است که ، در مواردی شبه نگین فاقد هرگونه خامه است لکن کیفیت کمتر کلاله های آن مانع ورود آن به خانواده ی نگین می شود. به تعبیری عامیانه تر ، شبه نگین  در اغلب موارد فاقد سفیدی یا خامه است لکن کیفیت کلاله ها در آن نازل تر از انواع نگین می باشد و اغلب نیز همین ویژگی آنرا از ورود به خانواده ی نگین محروم می سازد. در این نوع ، رشته های زعفران گاه از یکدیگر جدا می باشند و گاه نیز به یکدیگر چسبیده اند ؛ لذا این ویژگی نمی تواند منجر به تنزل آن به انواع دیگر پوشال شود. نهایتأ آنکه ، میان شبه نگین و انواع نازل تر پوشال شباهت های فراوانی جاری است ؛ موضوعی که می تواند اسباب سوءاستفاده ی سودجویان را فراهم آورد، لذا لازم است در تفکیک آنها دقت فراوان کرد

اما درباره مرغوب ترین نوع زعفران

• 3- زعفران نگین : در این نوع ، کلاله ها یکدست و صاف می باشند و رنگ تمامأ قرمز آن بدان زیبایی خاصی بخشیده است. علاوه بر این، انواع گوناگون نگین علی الاصول فاقد خامه می باشد ؛ هرچند درمواردی مقدار بسیار اندکی خامه را نیز شاید بتوان در آن یافت اما مقدار آن قطعأ از یک درصد نیز بسی کمتر خواهد بود. نگین در مقایسه با انواع دیگر زعفران از کروسین و سافرانال بیشتری برخوردار می باشد و همین امر آنرا برای صادرات و مصارف صنعتی و دارویی مناسب تر ساخته است. نگین، که اغلب رشته های آن سالم و فاقد شکستگی است ، معمولآ به چهار دسته ی ذیل تقسیم می شود :

الف- نگین اتویی : این نوع از زعفران ، که برخی آنرا نگین پرسی می نامند، به اعتبار شیوه ی تولیدش به این نام خوانده می شود. در نگین اتویی کلاله ها را (قبل از خشک کردن) میان دو اهرم قرار می دهند و همین موضوع باعث می شود که کلاله ها به شکل کاملا صاف و تخت درآیند. در واقع ، باید توجه داشت که نگین اتویی از منظر ویژگی های اساسی تفاوتی با انواع مرغوب نگین ندارد. به تعبیری دیگر ، نگین اتویی یکی از انواع مرغوب نگین از قبیل نگین سوپر یا درجه 1 می باشد که در آن کلاله ها به شیوه ی خاصی حالت درشت و قلمدار یافته اند. کلاله ها در این مدل از ظاهری قلمدار و درشت برخوردار است و همین موضوع به افزایش قیمت آن منتهی شده است. نگین پرسی اگرچه گرانترین نوع زعفران ایرانی است اما تولید آن امر چندان شایعی نمی باشد. برخی به ان پفکی نیز می گویند. در واقع زعفران اتویی به خاطر پرس و نحوه خشک کردن، حجیم است و مقدار کمتری از ان (نسبت به نمونه های غیر پرسی) در یک بسته بندی مشابه بیشتر و چشم نوازتر جلوه می کند.  کیفیت عالی و ظاهر زیبای نگین اتویی آنرا به گزینه ای مناسب برای صادرات به برخی از کشورهای ثروتمند اروپای غربی و آمریکای شمالی مبدل کرده است.

ب _ نگین سوپر : نگین سوپر دارای سه ویژگی اساسی است که آنرا از انواع دیگر متمایز می کند :

نخست: کلاله های آن فاقد هرگونه سفیدی است.

دوم:کلاله ها قلم درشت و ضخیم می باشند.

سوم:کلاله ها صاف و بدون فرخوردگی است.

این گونه ی زعفران از ظاهری چشم نواز برخوردار است و با کروسین یا همان قدرت رنگ دهی بالا ( 214 تا 270 ) و سافرنال مناسب ( 26 تا 30 ) بهترین گونه ی زعفران برای صادرات به شمار می رود و همزمان ، پس از نگین اتویی گرانترین قیمت را در میان انواع مختلف زعفران نیز به خود اختصاص داده است.

تفاوت نگین درجه 1 و 2 در چیست؟

ج_ نگین درجه یک : نگین درجه یک اگرچه از کیفیات عمومی نگین سوپر برخوردار است لکن رشته های آن دارای کیفیت کمتری است. در واقع، آنچه نگین سوپر را به نگین درجه یک تنزل می دهد چیزی نیست جز رشته هایی ضعیف تر و کوتاه ترِ نگین درجه یک.

د_نگین درجه دو :تفاوت اساسی میان نگین درجه 2 با انواع مرغوب تر و یا ضعیف تر زعفران را باید در کیفیت کلاله ها و قدرت رنگ دهی یافت. در واقع، نگین درجه 2 هرچند در مقایسه ی با انواع پوشال از قدرت رنگ دهی بهتری برخوردار است و همزمان ، دارای کلاله هایی مرغوب تر است لکن در مقایسه ی با نگین سوپر و نگین درجه یک در همین دو ویژگی مزبور از کیفیت کمتری برخوردار است. نکته ای که در این باب باید بدان توجه نمود آنست که ، در تفکیک انواع نگین ، مقدار خامه عنصری بی اهمیت تلقی می شود. ممکن است برخی با این عقیده به مخالفت برخیزند لکن تأملی بر استانداردهای ملی و رویه ی حاکم بر بازار نظر ما را اثبات خواهد کرد. در واقع ، مطابق نظر استاندارد ، مقدار خامه ی موجود در انواع نگین عبارتست از 5/ . درصد و این مقدار دقیقأ در نگین سوپر ، نگین درجه یک و نگین درجه دو کاملأ یکسان می باشد. فلذا ، برای تمییز و تشخیص انواع نگین باید به کیفیت کلاله ها و قدرت رنگ دهی پرداخت ، موضوعی که البته در خصوص قدرت رنگ دهی مستلزم توسل به آزمایشگاه های مدرن و امروزین است و از عهده ی شیوه های کلاسیک خارج می باشد. حال ممکن است این پرسش رخ بنمایاند که اگر اینچنین است ، پس کسبه و خریداران محلی در هنگام خرید با توجه به تفاوت فاحش قیمت سوپر با انواع دیگر نگین چگونه انواع نگین را از یکدیگر تفکیک و قیمتگذاری می کنند؟ پاسخ آشکار است : آنان غالب اوقات بر اساس کیفیت کلاله انواع نگین را تفکیک میکنند و علاوه بر این ، در کمتر موردی زعفرانی را به عنوان نگین سوپر شناسایی می کنند ؛ ولو آنکه نگین سوپر باشد.

درباره سرگل

داستان نام ها و دسته بندی ها اما در همینجا پایان نمی یابد. نام های پرشمار دیگری را نیز می توان سراغ گرفت که در مناطق مختلف این سرزمین پهناور بکار گرفته می شود. در این میان نام سرگل بیشتر بکار گرفته می شود و از عمومیت بیشتری برخوردار است.

زعفران سرگل :این نوع را ، که اروپاییان All Red  یا Coupe می نامند ،  می توان زعفران خالص نامید زیرا در آن هیچ خامه ای نمی توان یافت. با جداسازی کامل خامه ، در سرگل کلاله ها نیز از یکدیگر جدا می شوند. فقدان خامه، زعفران سرگل را از برخی جهات از قبیل قدرت رنگ دهی به باکیفیت ترین نوع زعفران مبدل ساخته است. زعفران سرگل نیز مبتنی بر ضخامت ، سلامت یا شکستگی و طول کلاله به انواع مختلفی تقسیم میشود : ممتاز ، سرقلم و سرریشه ؛ این سه گونه را به تعبیری دیگر می توان به ترتیب سرگل درجه یک تا سه قلمداد نمود. اما چه تفاوتی میان سرگل و نگین وچود دارد ؟ قبلا اظهار داشتیم که ، در نگین مقدار اندکی خامه می توان یافت و همین موضوع باعث می شود که در آن ، گاهی کلاله ها به یکدیگر متصل باشند ؛ حال انکه در سرگل کلاله ها از یکدیگر جدا افتاده اند. علاوه براین ، رشته های نگین عمدتا صاف و فاقد شکستگی است و همین امر بدان زیبایی خاصی بخشیده است ؛ در حالیکه سرگل به میزان کمتری از این عنصر بهره برده است. لازم به یادآوری است که ، در برخی از مناطق عنوان « سرگل » به معنای کلاله زعفران می باشد ؛ لذا آشکار است که در چنین مواردی نباید آنرا حمل بر تعریف مندرج در پاراگراف حاضر نمود.

پیش از پایان لازم است که زعفران نرمه را نیز به بخش حاضر اضافه نماییم. زعفران نرمه حاصل سورت انواع زعفران ، و به شکل خاص زعفران سرگل ،  است. در واقع ، نرمه عبارتست از فاصله ی میان خامه و قلم زعفران در زعفران سرگل ؛ هرچند امکان تولید آن از انواع دیگر زعفران نیز میسر است. در واقع سرگل قسمت بالایی کلاله و نرمه قسمت پایانی آن است.  نرمه را در مناطقی از کشور با عنوان قلم شکسته نیز نام می برند. این مدل از زعفران همزمان از قیمت و قدرت رنگ دهی مناسب برخوردار است و به همین جهت در رستوران ها ، قنادی ها و مصارف خانگی به وفور مورد استفاده قرار می گیرد.

بخش سوم. تطبیق نام های بازار و استاندارد

بخش سوم : در این بخش نهایتأ به این موضوع خواهیم پرداخت که عناوین و نام های بکاررفته توسط بازاریان و زعفرانکاران در کدام یک از گروه های مورد نظر سازمان استاندارد قرار می گیرد.

همچنان که مشاهده می شود ، همپوشانی این عناوین مختلف با دشواری هایی مواجه می باشد. انواع مختلف نگین در گروه رشته ای بریده ممتاز قرار می گیرد ؛ حال آنکه اولأ برخی از کیفیات موجود در نمونه های مشابه رشته ای بریده ممتاز لزومأ مطابقت کامل با آن نخواهد داشت و دومأ قراردادن این سه گونه ی متنوع در یک خانواده قطعا امری عاقلانه نخواهد بود. در واقع ، نمونه های مشابه رشته ای بریده ممتاز و همچنین رشته ای درجه 1 از منظر قیمت و کیفیت تفاوت هایی فاحش دارند و تلقی کردن تمام آنها تحت عنوان رشته ای بریده ممتاز یا رشته ای درجه یک امری شگفت انگیز است که احتمالا تنها از عهده ی اداره ی استاندارد برمی آید. مضافأ آنکه ، سرگل را ابتدائا در هیچ یک از گروه های مدنظر سازمان استاندارد نمی توان جای داد ، هرچند در برخی از ویژگی ها شباهت های فراوانی به رشته ای بریده ی ممتاز دارد و با تسامح در این دسته قابل تقسیم بندی است (چنانچه بورس نیز در سال 95 تا 97 در معرفی گواهی سپرده زعفران، چنین کاری انجام داد). اما نهایتا، مجموع این دلایل ، شاید ، سازمان بورس را نیز برآن داشت که در هنگام ورود این کالا به بورس کالا عناوین سازمان استاندارد را به فراموشی بسپارد و با وجود قید در اسناد، در اطلاعیه ها از عناوین رایج « پوشال » و « نگین » بهره برد و سایر انواع را بعد از چندین دوره عرضه ناموفق از فهرست گواهی سپرده حذف کند.