زعفران، تنها محصول کشاورزی جهان است که هنوز انحصار تولید آن در اختیار کشاورزان ایرانی است اما گرفتاری آن در گرداب اخلالگران،دلالان و منفعت‌طلبی عده‌ای خاص در حوزه تولید، فروش و صادرات، آنرا دچار ضعف و مظلومیت بی‌حد و حصری کرده و موجب شده سهم‌خواهی ایران از گردش مالی این محصول ارزشمند اندک باشد.
به گزارش دنیای زعفران ، سهم ناچیز ایران از تجارت طلای سرخ در جهان، با وجود تولید حدود ۹۰ درصد این محصول، گویای فاجعه‌ای عظیم و مظلومیتی غریب برای این محصول راهبردی در عرصه جهانی است و گلایه زعفرانکاران از هزینه بالای تمام شده آن در مقابل بهای نسبتا ارزان قیمت زعفران و جولان دلالان بازار داد و فغان تجار و صادرکنندگان این محصول ایرانی در برابر آوازه زعفران کشورهای دیگر از جمله چین، اسپانیا و حتی افغانستان از دیگر نمودهای این مظلومیت است و حال آنکه از دیرباز زعفران؛ محصول شاخص تولیدی و صادراتی ایران زمین بوده است.
ضعف و خلاء موجود در عرصه بسته‌بندی، سورتینگ، برندینگ و البته فرآوری و صنایع تبدیلی همه و همه در کنار داستان غم انگیز فروش زعفران ایرانی با بسته‌بندی و نام دیگر کشورها، همچنان حکایتگر آسیبها، خلاءها و چالش های متداول قصه کهن این محصول ایرانی در عرصه جهانی است.
زعفران نباید به سرنوشت نافرجام ، پسته ، فرش و زیره در بازارهای جهانی دچار شود
به هر حال زعفران همچنان گل سرسبد محصولات کشاورزی ایران در جهان است که انحصار تولیدش همچنان با کشور ماست و هنوز قصه پرغصه پسته، فرش و زیره برایش در جهان تکرار نشده است و نباید هم اجازه داد تکرار شود؛ رمز ماندگاری این انحصار و عرض اندام در عرصه جهانی و همراهی بی چون و چرای نام ایران با زعفران؛ توجه به این محصول، ارزشمند انگاشته شدن کار زعفرانکاران، ترغیب و تشویق آنان با حمایت و البته تنظیم بازار و مدیریت آن از سوی متولیان و جلوگیری از دست اندازی دلالان و اخلالگران بازار در این عرصه موثر و نقش آفرین است.
در چند سال گذشته نقش آفرینی پررنگ برخی دلالان و سرمایه‌داران؛ مخل بازار و مانعی در برابر افزایش واقعی قیمت محصول زعفران در بازار شده بود؛ اتفاق تلخی که آرام آرام کشاورزان را از توسعه کشت زعفران و پرداختن به تولید این محصول دلسرد کرد و البته مابه التفاوت قیمت خرید محصول از کشاورز تا قیمت عرضه و صادرات آن به قیمتهای بالاتر، سود سرشاری را نصیب دلالان و اخلالگران بازار کرده بود.
اما از سال گذشته و در کنار عواملی مانند کاهش سطح زیر کشت زعفران، وقوع تغییرات اقلیمی و خشکسالی نیز موجب افت چشمگیر برداشت محصول زعفران تا ۵۰ درصد و کاهش عرضه محصول به بازار شد که افزایش چشمگیر قیمت محصول و خرسندی، هرچند با تاخیر چندساله، زعفرانکاران را درپی داشت.
علیرغم شرایط نامساعد ، اوضاع زعفران نسبت به پارسال بهتر است
اگرچه امسال نیز کارشناسان پیش بینی می کنند به دلیل عواملی چون تاثیرات خشکسالی، دمای بالای هوا و عدم رسیدگی زعفرانکاران به زمین ها به دلیل نبود رغبت ناشی از پایین بودن قیمت محصول، میزان تولید زعفران کاهش یابد اما یقینا اوضاع نسبت به پارسال بهتر است؛ هرچند که همچنان مدیریت، تنظیم بازار و البته حمایت از کشاورز؛ از نیازهای این روزهای بازار طلای سرخ ایران است.
خراسان رضوی مهمترین استان تولیدکننده زعفران در کشور است که امسال ۹۱ هزار هکتار از کشتزارهایش را زیر کشت این محصول اقتصادی برده است.
زعفران به طور میانگین به ۲۳۰ نفر- روز نیروی کار در هر هکتار نیاز دارد و بر این اساس هر هکتار کشت زعفران حدود یک نفر اشتغال دائم را در حوزه تولید این محصول ایجاد می‌کند.
جمعیت بهره‌برداران بخش کشاورزی مرتبط با کشت زعفران در خراسان رضوی امسال ۱۱۹ هزار نفر است که با احتساب جمعیت پنج نفره برای هر خانوار، شمار افراد منتفع از تولید زعفران در این استان بالغ بر ۵۹۵ هزار نفر می شود.
نظر به اینکه زعفران در گروه محصولات با ظرفیت بالا برای ایجاد اشتغال، توسعه اقتصاد و ارزآوری برای کشور محسوب می شود و با توجه به اینکه افزایش تولید آن سرمایه کلانی نمی‌خواهد، علاوه بر آن می‌توان با ایجاد صنایع تبدیلی، فرآوری و بسته بندی؛ سود حاصل از صادرات آن را به میزان قابل توجهی افزایش داد .
3 دیدگاه ها